Historia

Związek Strzelecki należy do organizacji proobronnych i społeczno – wychowawczych. Odegrały one wielką rolę w przygotowaniach do odzyskania przez Polskę Niepodległości jeszcze przed Wielką Wojną w latach 1914 – 1918, potem przez uczestnictwo Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej na froncie rosyjskim oraz w pracy konspiracyjnej na Wschodzie. A w wolnej Ojczyźnie, biorąc udział w walkach o Jej granice, a następnie przygotowując młodzież w dziedzinach przysposobienia wojskowego i wychowania obywatelskiego, mając za cel zapewnienie Polsce bezpieczeństwa.

Pierwszym Polakiem, który po 50. latach nieobecności w polskiej myśli wojskowej hasła walki zbrojnej, publicznie odważył się je ogłosić, był Józef Piłsudski. Za najgroźniejszego przeciwnika uznał Rosję, wtedy carską, przechodząc konsekwentnie od słów i sformułowania celu – do czynów. Uznał za najważniejsze stworzenie polskiej, narodowej armii, a ta nie może wszak istnieć bez kadry dowódczej. I tak powstał w 1908r. tajny Związek Walki Czynnej, zaś w 1910r. jawne stowarzyszenia strzeleckie, przygotowujące młodzież do walki o wolną Polskę. W 1912r. następuje faktyczne ich połączenie: Związek Strzelecki we Lwowie łączy się z Towarzystwem Sportowo – Gimnastycznym „Strzelec” z Krakowa. Komendantem zostaje Józef Piłsudski. Uruchamia na dużą skalę system szkolnictwa strzelców z myślą o ich wykorzystaniu jako kadr polskiej siły zbrojnej w wypadku wybuchu wojny światowej. Józef Piłsudski wypracowuje też ideowe założenia Związku Strzeleckiego oraz jego udział w koncepcji walki o wolną, niepodległą Polskę. Jego działalność staje się także sygnałem dla innych polskich organizacji niepodległościowych, by również czyniły podobne przygotowania.

W 1914r. istniały na terenie zaboru austriackiego 3 okręgi strzeleckie: krakowski, rzeszowski i lwowski. Liczyły razem ok. 5 000 strzelców.

W latach wojny 1914r. -1918r. działalność Związku została zawieszona z oczywistych względów. W latach 1918 – 1939 wyróżnić można dwa bardzo różne okresy.
1921r. – 1926r. to lata trudne dla Związku z powodu niechęci władz państwowych, po części i wojskowych, zarzucających stowarzyszeniu propiłsudczykowski rodowód i działalność. Związek dotknęły restrykcje utrudniające szkolenie i bieżące funkcjonowanie. Związek Strzelecki czynnie poparł przewrót majowy 1926r., jednoznacznie zadeklarował wolę współpracy z rządem i czynił to zarówno za życia legendarnego Komendanta, jak i po 1935r. w odniesieniu do ekipy skupionej wokół marszałka Edwarda Rydza – Śmigłego. Niezmienne pozostawały cele Związku: przysposobienie wojskowe młodzieży i jednoczesne jej wychowywanie obywatelskie. Dość szybko Związek stał się liczącą organizacją ogólnokrajową, w 1926r. liczył 60 000, by w 1939r. osiągnąć liczbę 500 000 członków w kraju ale i za granicą: we Francji, Belgii i Ameryce Płd. Sprawiło to, że Związek Strzelecki był w niemal całym dwudziestoleciu międzywojennym najważniejszą organizacją społeczną, realizującą program przysposobienia wojskowego, a w drugiej połowie lat ’30 zajmując ważne miejsce wśród instytucji ukierunkowanych na wychowanie obywatelskie społeczeństwa.
Lata 1939 – 1989 stanowią, ze zrozumiałych względów, przerwę w działalności Związku. Kreml i ich polskojęzyczni wasale nie widzieli bowiem możliwości działania dla tego typu organizacji. Przełom 1989r. przyniósł Związkowi odrodzenie. Powstało kilka związków strzeleckich, nawiązujących do tradycji lat sprzed 1914r. jak i II Rzeczypospolitej.

Związek Strzelecki „Strzelec” Józefa Piłsudskiego powstał w 2013 roku. Jednostki Strzeleckie, które go tworzą, należały kiedyś do ZS „S” OS-W. Dyskusje w latach 2012 – 2013 wewnątrz stowarzyszenia, co do strategii i taktyki działań Organizacji i będący ich skutkiem brak porozumienia, spowodowały, że część jednostek strzeleckich utworzyła swoje stowarzyszenie, które przyjęło nazwę:

Związek Strzelecki „Strzelec” Józefa Piłsudskiego